Pigwa pospolita to krzew, który rodzi owoce bardzo przypominające swoim kształtem małe, żółte jabłka. Są one bardzo aromatyczne. Już przechodząc koło krzewu można wyczuć bardzo intensywny, charakterystyczny zapach. Niestety w naszym kraju pigwę bardzo często sądzi się tylko w celach ozdobnych nie doceniając jej walorów smakowych i zdrowotnych.
Owoców nie da się spożywać na surowo. Są wtedy bardzo twarde i kwaśne. Natomiast idealnie nadają się do spożycia po przetworzeniu.
Owoce pigwy dojrzewają od września do października. Ze zbiorami możemy zaczekać nawet do pierwszych przymrozków. Jeśli owoce lekko przemarzną są łagodniejsze w smaku (tracą wiele ze swojej cierpkości). Po zbiorach możemy owoce z powodzeniem, nawet przez kilka tygodni, przechowywać w chłodnych spiżarniach czy piwnicach.
Co zrobić, żeby pigwa dojrzała, jeśli zerwiemy owoce niedojrzałe?
Zdarza się, że w nasze ręce trafią owoce niedojrzałe. Czy jest szansa, aby zielona pigwa dojrzała w domu? Odpowiedź nie jest jednoznaczna. Niektóre owoce zerwane jako zielone, pozostawione nawet w chłodnym, ciemnym miejscu nie dojrzeją. Staną się miękkie i pomarszczone. Jednak w zdecydowanej większości zielone owoce dojrzeją dzięki jednej małej sztuczce. Wystarczy, że niedojrzałe owoce włożymy do papierowej torby wraz z jabłkiem. Wytwarzany przez jabłko etylen powoduje, iż owoce w jego towarzystwie szybciej dojrzewają. Oczywiście do czasu pełnej dojrzałości papierową torbę z owocami przechowujemy w chłodnym, dobrze wentylowanym, ciemnym pomieszczeniu.
Co zrobić z dojrzałych owoców pigwy?
Dojrzałe, aromatyczne owoce pigwy możemy dowolnie przetwarzać. Przetwory są bardzo cennym źródłem witamin i mikroelementów, ponieważ sama pigwa to bogactwo magnezu, fosforu, wapnia, potasu, żelaza, miedzi czy siarki oraz takich witamin, jak prowitamina A, kompleks witamin z grupy B czy ogromnie ważna witamina C, której człowiek nie jest w stanie samodzielnie wytworzyć, więc musimy dostarczać ją w pożywieniu, a jest ona podstawą naszej odporności. Dlatego też przetwory w pigwy są niezastąpione w okresie jesienno-zimowym, kiedy wirusy atakują nas z każdej strony.
Z pigwy możemy zrobić:
- Nalewki – umyte, wypestkowane, pokrojone w kostkę owoce umieszczamy w szklanym (koniecznie!) słoju i zasypujemy cukrem (na jeden kilogram owoców około 3/4 kg cukru); przykrywamy gazą i odstawiamy w ciepłe miejsce na tydzień, dwa od czasu do czasu mieszając; sok zlewamy do wyparzonych, szklanych butelek i pasteryzujemy.
- Konfitury – umyte, wypestkowane, pokrojone w kostkę owoce dusimy z cukrem pod przykryciem; możemy dodać przyprawy wedle uznania (cynamon, imbir, goździki); gotową konfiturę nakładamy do wyparzonych słoików i pasteryzujemy
- Owoce suszone – umyte, wypestkowane owoce kroimy na cienkie plastry, suszymy w piekarniku lub w suszarce; używamy do kompotów, ponieważ same w sobie owoce będą bardzo kwaśne
- Świeże owoce pokrojone w cienkie plasterki możemy (podobnie, jak cytrynę) dodawać do herbaty; rozjaśni się kolor herbaty i nada kwaskowości
Pigwa gruszkowa – czym różni się od pospolitej?
Pigwa gruszkowa to nic innego, jak odmiana pigwy pospolitej. Jej owoce kształtem bardziej przypominają gruszkę niż jabłko i są o wiele większe (nawet do 1 kg). Drzewa rosną do nawet 2,5 metra wysokości w naszym klimacie, w cieplejszym nawet do 8 metrów.
Owoce te wykorzystuje się w przetwórstwie, kosmetologii a nawet medycynie.
Co można zrobić z pigwy gruszkowej?
Dla zdrowia:
- wywar z liści ma działanie przeciwgorączkowe, przeciwbiegunkowe oraz uspokajające
- miąższ (podobnie, jak w pigwie pospolitej) to bogactwo witamin i mikroelementów
- nasiona stosowane są na problemy żołądkowe, zgagę czy refluks
- owoce i nasiona wspierają przemianę materii, a co za tym idzie doskonale sprawdzają się w diecie odchudzającej (owoce same w sobie są też niskokaloryczne)
- macerowane gniazda nasienne (pasta powstała w ten sposób) stosuje się jako okłady na rany i hemoroidy
W przetwórstwie:
- w związku z dużą zawartością pektyn owoce są stosowane jako naturalny środek konserwujący
- wykonuje się z niej również nalewki, dżemy i inne
Tak pigawę pospolitą, jak i gruszkową wykorzystywać można w kuchni nie tylko do przetworów, soków czy nalewek. Z dodatkiem owoców pigwy można piec ciasta czy robić aromatyczne sałatki. Same w sobie owoce nie są smaczne, ale zdecydowanie warto z nimi w kuchni poeksperymentować.
Warto również dodać, iż odbyły się badania odnośnie zastosowania pigwy w leczeniu nowotworów. Naukowcy udowodnili, że pigwa może być wykorzystana nie tylko w profilaktyce raka, ale może również wspierać leczenie nowotworów. Wyniki badań w 2010 roku opublikowali portugalscy naukowcy z University Fernando Pessoa.
Co można zrobić z pigwy – podsumowanie
Podsumowując owoce pigwy są zdecydowanie w naszym kraju niedoceniane. Mogą być naturalnym lekiem czy suplementem diety, który doskonale pozwoli nam zadbać o naszą odporność czy układ pokarmowy. Podkreślenia warto jest również fakt, iż w żadnym z badanych właściwości pigwa nie wykazywała skutków ubocznych. Poza tym, jako dodatek do potraw zdecydowanie podbija ich smak.
