W przypadku rozpoczęcia inwestycji, jaką może być m.in. budowa domu stan zero to początkowy etap prac, który powinien zostać przeprowadzony należycie, gdyż w znacznym stopniu przyczynia się do bezpieczeństwa ukończonego budynku. Wiedza o zakresie czynności zaliczanych do stanu zerowego oraz świadomość na temat tego, jak zabezpieczyć fundamenty to elementarna kompetencja, zarówno dla wykonawców, jak i inwestorów.
Czym jest stan zerowy budynku?
Stan zero jest terminem, który określa etap prac budowlanych, próżno szukać jego definicji w prawie budowlanym, natomiast powinien zostać określony między stronami, gdyż stanowi ważny wyznacznik dotychczas poczynionych prac. Stan zero budynku oznacza, że sfinalizowano elementy posadowienia, czyli część fundamentowa została ukończona. W terminologii budowlanej spotkać można również określenie poziom zero, które, mimo iż brzmi podobnie, ma zupełnie odmienne znaczenie.
Definicja poziomu zera budowlanego
Poziom zero budynku to odniesienie do jego bezwzględnej wysokości nad poziomem morza. Od 2020 r., w Polsce obowiązuje europejski układ odniesienia. Wytyczenie tego poziomu należy do zadań geodety, który opierając się na danych dostarczonych przez architekta, wyznacza: geometrię położenia budynku osnowę realizacyjną – zbiór punktów, będących odniesieniem dla wykonywanych pomiarów geodezyjnych Poziomy określonych elementów konstrukcji podawane są względem poziomu zero.
Jakie prace wchodzą w skład stanu zerowego?
Roboty budowlane, których efektem jest stan zerowy budynku, obejmują:
- równanie terenu, wraz z usunięciem warstwy humusu (grunt organiczny),
- drenaż – w przypadku budynków ulokowanych na terenach o złej sytuacji gruntowo-wodnej,
- prace geodezyjne w postaci wytyczenia osi i punktów wysokościowych,
- dokonanie określonych wykopów pod fundamenty, zbrojenie fundamentów oraz wykopów,
- zabetonowanie fundamentów, ścian fundamentowych oraz piwnicznych, a także wykonanie konstrukcji stropu nad piwnicą – dotyczy budynków, których projekty zakładają powstanie piwnicy,
- zasypanie wykopów,
- wykonanie warstw podkładowych na gruncie – w przypadku budynków pozbawionych piwnicy,
- hydroizolacje poziomą oraz pionową, wraz z termoizolacją ścian fundamentów,
- wykonanie koniecznych przepustów dla instalacji na obszarze posadowienia,
- wykonanie instalacji kanalizacyjnej.
Powyższe czynności stanowią umowną listę prac, gdyż jak wspomniano, stan zerowy nie jest zakresem zdefiniowanym przez prawo, ani objęty sztywnymi normami. W tej materii niezwykle istotna okazuje się komunikacja między zleceniodawcą a wykonawcą, której następstwem, powinno być określenie poszczególnych prac, wchodzących w skład stanu zerowego.
Jakie czynniki wpływają na koszty doprowadzenia budynku do stanu zerowego?
- Powierzchnia budowli,
- konstrukcja budynku – złożone projekty, wiążą się z większymi cenami,
- ilość kondygnacji,
- wykonane prace fundamentowe,
- piwnica – wymaga wykonania ścian oraz dodatkowej izolacji,
- lokalizacja budynku – zróżnicowane ceny, zależne od regionu.
Dobór wykonawcy powinien zostać poprzedzony sporządzeniem kosztorysu inwestorskiego, który pozwoli oszacować wartość poszczególnych prac budowlanych w przypadku konkretnej inwestycji. Ceny wykonawców, potrafią być znacznie zróżnicowane, poszukiwanie oszczędności na wczesnym etapie, z pewnością zaprocentuje w przyszłości – budowa to kosztowny i długotrwały proces, nierzadko obfitujący w nieprzewidziane wydatki.
Zagrożenia dla stanu zerowego
Największym zagrożeniem dla stanu zerowego, są niesprzyjające warunki atmosferyczne. Budynek na tym etapie musi zostać stosownie zabezpieczony, szczególnie w jesiennych i zimowych miesiącach, które obfitują w niskie temperatury i obfite opady. Zabezpieczenie fundamentów powinno obejmować osłonięcie warstw posadzki – w tym celu, warto skorzystać z folii budowlanej lub styropianu. W przypadku budynków z piwnicą nie można zapomnieć o zabezpieczeniu płyty stropu, otworów okiennych oraz schodów. Poprawne zabezpieczenie fundamentu zagwarantuje dobry stan budynku, pomimo niesprzyjających warunków.
Stan surowy otwarty – idealny moment na zimową przerwę
Następstwem stanu zerowego jest stan surowy otwarty. Na tym etapie, budowla posiada ściany oraz kominy, powstał już strop nad parterem, a także pokrycie dachu. Budowa, której stan surowy otwarty przypada na zimowe miesiące, jest najkorzystniejsza, gdyż koszty poniesione na rzecz zabezpieczenia budowli znacznie maleją, a przerwanie budowy na tym etapie, pozwoli zminimalizować ryzyko m.in. pękających tynków.
