Darowizna to podstawowy sposób na nieodpłatne przekazanie nieruchomości. Na takie działanie najczęściej decydują się osoby należące do najbliższej rodziny. Częstym zabiegiem jest przepisanie mieszkania dzieciom. W tej sytuacji musimy zadbać o zachowanie właściwej formy i procedury, które muszą odbyć się za pośrednictwem Urzędu Skarbowego. Jakie skutki prawne niesie za sobą darowizna mieszkania?
Przepisanie mieszkania w formie darowizny
Darowizna wymaga od nas zachowania szczególnej formy. Biorąc pod uwagę aspekt podatkowy, najlepiej jest zawrzeć umowę darowizny pomiędzy stronami. W przypadku nieodpłatnego przekazania nieruchomości pojawia się wyjątek. W tej sytuacji bowiem musimy zadbać o zachowanie formy aktu notarialnego.
Dzięki wizycie u notariusza nie musimy odwiedzać Urzędu Skarbowego. Odbywa się to bowiem za pośrednictwem kancelarii notarialnej. Co więcej, możemy skorzystać także z dodatkowej usługi. Dodatkowa opłata zwolni nas także z konieczności dokonania wpisów do księgi wieczystej bądź też założenia jej w momencie, gdy nieruchomość jej nie ma.
Podatek od darowizny mieszkania
Przepisanie mieszkania w formie darowizny związane jest z zobowiązaniem podatkowym. Jest to podatek od spadków i darowizn, w którego przypadku wymienia się trzy kategorie podatkowe. W każdej grupie określona jest kwota wolna od podatku. Do jej wysokości podatnicy są zwolnieni z uiszczania określonej opłaty.
- Otrzymanie darowizny mieszkania od rodziców kwalifikuje się do pierwszej grupy podatkowej. W tej kategorii wymienia się małżonka, zstępnych (syn, córka, wnuki, prawnuki), wstępni, czyli ojciec, matka, dziadkowie. W tej grupie wymienia się również macochę, ojczyma, pasierba, synową, zięcia, rodzeństwo odraz teściów. Wówczas kwota wolna od podatku kształtuje się na poziomie 9637 zł.
- Druga grupa podatkowa obejmuje zstępnych rodzeństwa, rodzeństwo naszych rodziców, małżonków rodzeństwa, a także rodzeństwo małżonków, czy też małżonków innych zstępnych. W tej sytuacji kwota wolna od podatku od spadków i darowizn wynosi 7226 zł.
- Ostatnia grupa podatkowa to pozostali nabywcy i tutaj wartość wolna od zobowiązania podatkowego równa jest kwocie 4902 zł.
W przypadku, gdy nie uda nam się skorzystać ze zwolnienia podatkowego, to w takiej sytuacji notariusz staje się niejako podatnikiem podatku. Dokonuje on odpowiednich wyliczeń i pobiera podatek podczas sporządzenia aktu notarialnego.
Podkreślić należy także fakt, że w odniesieniu do osób, które należą do najbliższego kręgu, a więc małżonków, zstępnych, wstępnych, pasierbów, rodzeństwa ojczyma czy macochy podatek ten może być całkowicie umorzony. Jednakże, gdy pragniemy skorzystać z tego prawa musimy przekazać stosowną informację do Urzędu Skarbowego. Na przeprowadzenie tego działania mamy do dyspozycji pół roku od momentu sporządzenia aktu notarialnego bądź prawomocnego orzeczenia sądowego.
Darowizna mieszkania od rodziców – istotne wskazówki
Darowizna nieruchomości od rodziców najlepiej sporządzić wyłącznie na dziecko i pominąć małżonka. Dzięki temu nie dojdzie do naliczenia podatku za przepisanie mieszkania. Jednakże, gdy rodzice zdecydują się na uwzględnienie małżonka dziecka, to umorzenie opłaty możliwe jest tylko wtedy, gdy spełni on odpowiednie warunki, a mianowicie:
- obdarowany jest obywatelem Polski,
- nie jest właścicielem bądź też współwłaścicielem innej nieruchomości,
- nie dysponuje spółdzielczym lokatorskim prawem do lokalu mieszkalnego,
- nie jest właścicielem spółdzielczego własnościowego prawa do lokalu,
- nie wiąże go umowa najmu mieszkania lub budynku mieszkalnego,
- musi zamieszkiwać w darowanej nieruchomości przez kolejne pięć lat,
- powierzchnia użytkowa nieruchomości nie przekracza 110 metrów kwadratowych.
Darowizna mieszkania dla dziecka – czy rodzice mogą zabezpieczyć swoje prawo do określonej nieruchomości?
Darowizna mieszkania od rodziców związana jest z przeniesieniem wszystkich praw własnościowych na dziecko. Po sporządzeniu aktu notarialnego rodzice tracą prawo do korzystania z nieruchomości. Wiadomo, że jest to najbliższa rodzina, ale w życiu bywa różnie. Może dojść do pogorszenia relacji rodzinnych. Obdarowany może popaść w konflikt z darczyńcą. W związku z tym lepiej zabezpieczyć swoje prawa w umowie darowizny. W tym przypadku ustanawia się służebność mieszkania. Jest to niezwykle popularna forma osobistej służebności rzeczowej. W tej sytuacji rodzice uzyskują prawo do użytkowania nieruchomości. Prawo obowiązuje do końca życia i jest niezbywalne. Nie ma tutaj możliwości dziedziczenia, w związku z tym służebność samoistnie wygasa w momencie śmierci darczyńcy. W przypadku służebności potrzebna jest forma aktu notarialnego.
Przepisanie mieszkania na dziecko – koszty
Ile kosztuje przepisanie mieszkania na dziecko? W tym przypadku pojawia się wysoki koszt taksy notarialnej. Jej wysokość nie może przekraczać kwoty 2370 złotych. Do wydatków dolicza się także 23 procent podatku VAT od wynagrodzenia notarialnego, a do tego koszt opłaty sądowej za wpis do księgi wieczystej (200 złotych).
